In dit artikel zetten we de regels en risico’s voor HR-professionals op een rij, zodat je altijd handelt binnen de wet én met oog voor goed werkgeverschap.

In dit artikel lees je:

• Wanneer mag je een medewerker ontslaan in de proeftijd?
• Hoe zit het met de opzegverboden? 
• Wanneer mag HR een medewerker níét ontslaan in de proeftijd? 
• Hoe zit het met proeftijdontslag voor de eerste werkdag?
• Op welk moment in de proeftijd moet HR het ontslag meedelen? 
• Moet je de ontslagreden delen met de medewerker?

Waarom wil je dit van ons leren? 

Brightmine HR & Compliance Center wordt dagelijks bijgewerkt door de beste arbeidsrechtjuristen en HR-specialisten. Al meer dan 10 jaar zijn we marktleider in HR-kennis en tools. Bij ons weet je dan ook áltijd zeker dat de informatie die je krijgt juridisch helemaal klopt. Zo voorkom je fouten, bespaar je tijd en beperk je risico’s. 

Wanneer mag je een medewerker ontslaan in de proeftijd?

Als je met de werknemer een geldige proeftijd hebt afgesproken, kunnen beide partijen tijdens die termijn de arbeidsovereenkomst met onmiddellijke ingang opzeggen. De regels voor dit ‘proeftijdontslag’ staan in artikel 7:676 BW. 

Hoe zit het met de opzegverboden? 

Tijdens de proeftijd zijn de opzegverboden van artikel 7:670 en 7:670a BW niet van kracht (art. 7:670a lid 2 sub b BW). Dat betekent dat het dienstverband tijdens de proeftijd met onmiddellijke ingang kan worden opgezegd, ook als een werknemer:

• ziek of zwanger is;
• zorg- of ouderschapsverlof geniet; en/of
• lid is van de ondernemingsraad. 

Wanneer mag HR een medewerker níét ontslaan in de proeftijd? 

De vrijheid om een dienstverband tijdens de proeftijd op te zeggen is groot, maar niet onbeperkt. Zo mag je een arbeidsovereenkomst ook tijdens de proeftijd niet opzeggen wegens ziekte of zwangerschap. Dat zou het ontslag discriminatoir maken, en zo’n ontslag (art. 7:646 t/m 7:649 BW) is nooit toegestaan, óók niet tijdens de proeftijd. Een ontslag tijdens proeftijd, dat in strijd met de regels van gelijke behandeling is vernietigbaar. Dat betekent dat een geslaagd beroep daarop tot gevolg heeft dat het ontslag niet heeft plaatsgevonden, en dat het dienstverband dus niet is geëindigd. 

Lees hier ook alles over de proeftijd in arbeidscontracten.

Hoe zit het met proeftijdontslag voor de eerste werkdag? 

In principe kan zowel de werkgever als de werknemer de arbeidsovereenkomst vóór de eerste werkdag met een beroep op een proeftijdbeding beëindigen. Dit blijkt uit de woorden “zolang die tijd niet is verstreken” in artikel 7:676 lid 1 BW. Dat is anders als sprake is van bijzondere omstandigheden die maken dat bij het proeftijdontslag sprake is van misbruik van recht, wanprestatie of onrechtmatige daad. 

Op welk moment in de proeftijd moet HR het ontslag meedelen? 

Het proeftijdontslag is alleen geldig als het binnen de proeftijd is gegeven. Het ontslag moet de werknemer vóór het einde van de proeftijd hebben bereikt. Het is dus onvoldoende dat de brief waarin de arbeidsovereenkomst in de proeftijd wordt opgezegd, vóór het einde van de proeftijd op de post is gedaan. Dat geldt ook als de brief aangetekend wordt verstuurd. 

Als de proeftijd op z’n eind loopt, kun je de werknemer het ontslag wel mondeling meedelen en dit daarna per aangetekende post bevestigen. Uiteraard moet je wel kunnen bewijzen dat je het mondelinge ontslag op tijd hebt gegeven. 

Moet je de ontslagreden delen met de medewerker?

Bij proeftijdontslag moet degene die het dienstverband opzegt, de ander schriftelijk zijn redenen daarvoor meedelen als die daarom vraagt (art. 7:676 lid 2 BW). Op het niet naleven van deze verplichting staat geen sanctie, en er is ook geen termijn gesteld waarbinnen de ontslagreden moet worden opgegeven. 

Hoe helpt Brightmine HR & Compliance Center HR met arbeidscontracten? 

Brightmine is dé betrouwbare partner voor HR-strategie en compliance. In Brightmine HR & Compliance Center vind je allerlei voorbeeldtemplates van arbeidscontracten, opgesteld door de beste arbeidsrechtjuristen. Ook vind je hier de laatste wet- en regelgeving, actuele updates, praktijkvoorbeelden, jurisprudentie en nog veel meer. Alles wat je als HR-professional nodig hebt om je werk makkelijker te maken en meer tijd over te houden voor wat er écht toe doet: de mensen in je organisatie. 

We ondersteunen HR-professionals bij het navigeren door complexe juridische, sociale en economische uitdagingen. Met meer dan 9.000 klanten en strategische partners bouwen we aan een internationale HR-community die vertrouwt op onze data en inzichten om de toekomst van werk vorm te geven.

Nieuwsgierig? Bekijk Brightmine HR & Compliance Center hier.

Over Brightmine HR & Compliance Center 

Brightmine HR & Compliance Center (onderdeel van RELX) is al meer dan 20 jaar marktleider in HR-tools. Door slimme technologie zoals AI te combineren met de kennis van juristen en arbeidsrechtexperts, maken we informatie praktisch toepasbaar én betrouwbaar.