Loonheffingen inhouden: hoe pas je de witte en groene tabellen toe?

Groene of witte tabel gebruiken?

Bij het berekenen van de loonbelasting/premie volksverzekeringen gebruik je de witte of groene loontabellen. Welke tabel je gebruikt, hangt af van het soort loon dat de werknemer krijgt.

  • Ontvangt de werknemer loon uit tegenwoordige dienstbetrekking? Pas dan de witte loonbelasting­tabellen toe.
  • Ontvangt de werknemer loon uit vroegere dienstbetrekking? Pas dan de groene loonbelastingtabellen toe.

In paragraaf 9.3.2 en 9.3.3 van het Handboek loonheffingen 2021 is opgenomen in welke andere situaties de witte of groene tabel moet worden toegepast.

Loon uit tegenwoordige dienstbetrekking

Loon uit tegenwoordige dienstbetrekking is de tegenprestatie voor het werk dat de werknemer doet of heeft gedaan. Dit is ook zo als de tegenprestatie (veel) later wordt voldaan. Voorbeelden van loon uit tegenwoordige dienstbetrekking zijn:

  • het reguliere loon;
  • het vakantiegeld;
  • de vakantietoeslag;
  • een dertiende maand;
  • een bonus;
  • een gratificatie;
  • tantièmes.

Loon uit vroegere dienstbetrekking

Loon uit vroegere dienstbetrekking is in beginsel loon dat de werknemer ontvangt nadat het dienstverband is geëindigd. Een voorbeeld hiervan is het pensioen dat de werknemer bij de werkgever heeft opgebouwd. Daarnaast gaat het om een aantal uitkeringen (hoewel deze uitkeringen niet allemaal hun grond vinden in een beëindigde dienstbetrekking), zoals:

  • de Algemene ouderdomswet (AOW);
  • de Algemene nabestaandenwet (Anw);
  • de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW);
  • de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (Waz);
  • de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet Wajong);
  • de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) / Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA);
  • de Ziektewet (ZW);
  • de Werkloosheidswet (WW);
  • de Toeslagenwet.

Hoe gebruik je de witte of groene tabel?

De witte en de groene tabellen zijn ingedeeld in kolommen. Je kiest de juiste kolom aan de hand van:

  • de leeftijd van de werknemer; en
  • het antwoord op de vraag of de loonheffingskorting moet worden toegepast.

Loonheffingskorting toepassen

Je mag de loonheffingskorting alleen toepassen als de werknemer of de uitkeringsgerechtigde de werkgever schriftelijk, met datum en handtekening, heeft gevraagd om deze korting toe te passen. Hiervoor wordt meestal het formulier Model opgaaf gegevens voor de loonheffingen gebruikt.

Er zijn zes heffingskortingen die samen de loonheffingskorting vormen. Een aantal heffingskortingen is verwerkt in de loonbelastingtabellen, en een aantal bereken je zelf en trek je af van het bedrag dat je volgens de tabel moet inhouden. De heffingskortingen zijn:

  • algemene heffingskorting: deze korting is verwerkt in de witte en groene tabellen;
  • ouderenkorting: deze korting is verwerkt in de witte en groene tabellen in de kolommen voor ‘AOW-leeftijd en ouder’;
  • arbeidskorting: deze korting is verwerkt in de witte tabellen;
  • alleenstaande-ouderenkorting: deze korting is verwerkt in een tabel speciaal voor de inhouding op AOW- en AIO-uitkeringen door de Sociale Verzekeringsbank;
  • jonggehandicaptenkorting: deze korting bereken je zelf en trek je af van het tabelbedrag;
  • levensloopverlofkorting: deze korting bereken je zelf en trek je af van het tabelbedrag.

Hoe vind je het juiste tabelloon?

De witte en groene tabellen bevatten loonbedragen, het tabelloon. Het tabelloon staat in de 1e kolom van de witte en groene tabellen. Om te bepalen welk tabelloon je moet toepassen, kijk je naar het tijdvakloon van de werknemer of uitkeringsgerechtigde. Zit dat loon tussen 2 in de tabel genoemde bedragen in, kies dan het lagere bedrag.

Witte en groene tabel voor bijzondere beloningen

Sommige werknemers ontvangen een eenmalige of jaarlijkse ‘bijzondere beloning’. Het kenmerk van een bijzondere beloning is dat deze losstaat van een loontijdvak. Voor bijzondere beloningen zijn er speciale tabellen om de loonbelasting/premie volksverzekeringen te berekenen: de witte en groene tabellen voor bijzondere beloningen.

De tabellen voor bijzondere beloningen gebruik je voor de volgende bijzondere beloningen:

  • gratificaties, tantièmes, transitievergoedingen of andere schadeloosstellingen;
  • vakantiebijslag;
  • eindejaarsuitkering;
  • uitbetaling van niet-opgenomen vakantiedagen.

Voor de volgende tijdvakbeloningen mag je de tabel voor bijzondere beloningen gebruiken:

  • beloningen over een ander tijdvak, bijvoorbeeld achteraf betaalde provisies, loonsverhogingen met terugwerkende kracht of overwerkloon;
  • nabetalingen die betrekking hebben op tijdvakken van een vorig kalenderjaar;
  • afkoopsommen van lijfrenten, voor zover de afkoopsom niet meer is dan € 4.547,- (zie paragraaf 9.6.1).

Maar bij deze beloningen mag je ook kiezen voor de tijdvaktabel. In dat geval moet je de herberekeningsmethode gebruiken (zie paragraaf 9.3.5 van het Handboek loonheffingen 2021.

Aandachtspunten bij toepassing van de tabellen

Het Handboek loonheffingen van de Belastingdienst beschrijft jaarlijks hoe je de loonheffingen/premie volksverzekeringen moet berekenen en hoe je daarbij de loontabellen moet gebruiken. Dit artikel is een samenvatting en bevat een toelichting. Meer informatie over de witte en de groene tabellen lees je in het Handboek loonheffingen 2021.

Je mag de tabellen alleen gebruiken voor het bepalen van de loonbelasting/premie volksverzekeringen in het kalenderjaar dat op de tabellen staat.

In sommige gevallen moet je het anoniementarief gebruiken in plaats van de tabellen.

Let op: er zijn speciale tabellen voor:

  • artiesten en beroepssporters;
  • aannemers van werk, thuiswerkers, sekswerkers en gelijkgestelden;
  • werknemers en uitkeringsgerechtigden die in het buitenland wonen.

Waar vind je de groene en witte tabellen?

Je kunt de loontabellen voor 2012 tot en met 2021 downloaden via de website van de Belastingdienst. Voor de tabellen van 2021, 2020, 2019, 2018 en 2017 gebruik je de Rekenhulp Loonbelastingtabellen van de Belastingdienst.