Demotie is soms dé oplossing om werkdruk te verlagen

Verbetertraject

Als een werknemer zijn werk niet meer goed (genoeg) doet, dan ontstaat daarover al snel ‘gedoe’. Een werkgever schiet al snel in de verbetertraject-stand. Want ‘dat moet’. Maar bij de inzet van een verbetertraject gaan bij medewerkers alle alarmbellen af.

De regel dat een verbetertraject doorlopen moet worden voordat ontslag op grond van disfunctioneren is toegestaan is een eigen leven gaan leiden. Inmiddels staat een verbetertraject voor veel werknemers gelijk aan het voorportaal voor ontslag.

De clash

Medewerkers schieten bij het noemen van het woord ‘verbetertraject’ direct in de nee-stand. De hakken gaan stevig in het zand. Maar ja, als werkgever moet je door want zo kan het ook niet langer. Dus je houdt stand! Over en weer wordt gemord en geklaagd. Collega’s worden erbij betrokken. Die vinden er ook allemaal iets van.
Voor je het weet loopt de situatie gierend uit de hand. Als je dan met z’n allen bij een rechter je verhaal zit te doen, dan denk je; hoe heeft het zover kunnen komen?! We zitten hier met modder naar elkaar te gooien. Maar ik heb je altijd een goede vent of een goede meid gevonden. Wat doen we hier?!

Te laat

Maar ja, dan is het te laat. Er zijn al te veel spreekwoordelijke klappen uitgedeeld. Er zijn al teveel mensen bij betrokken. De werknemer rekent zich al rijk door de prachtige voorspellingen van zijn advocaat.

Het is een negatieve voorstelling van zaken die maar al te vaak bewaarheid wordt. Soms kan veel ellende worden voorkomen. Door vóór het noemen van een verbetertraject te denken over demotie hoeft het dienstverband niet te eindigen.

Demotie

Een demotie is een degradatie. Het is het tegenovergestelde van promotie. Het betekent dat wordt teruggegaan van een hogere naar een lagere functie. Demotie houdt vaak een salarisverlaging in, of verlies van emolumenten en privileges. Niet bepaald de grootste droom van een werknemer.

Maar demotie betekent ook vermindering van werkdruk. Vermindering van verantwoordelijkheid. En vermindering van inspanning. Medewerkers die op hun tenen lopen zal het als muziek in de oren klinken. Medewerkers wiens werk als maar ingewikkelder wordt snakken er misschien naar. En voor medewerkers met grote privéproblemen wordt wellicht de nodige druk van de ketel genomen.

Mooie verpakking

Belangrijk is natuurlijk wel dat een demotie mooi wordt verpakt met een grote strik eromheen. Het woord ‘demotie’ moet eigenlijk worden vermeden. Juist vanwege zijn negatieve imago. Dat kan ook prima. Natuurlijk zal moeten worden benoemd dat het functioneren de laatste tijd te wensen overlaat. Maar door daarna begripvol te bespreken waardoor dat komt, kan worden toe-gepraat naar de oplossing. Een andere functie, andere werkzaamheden en/of op een andere afdeling werken. Met minder druk. Minder verantwoordelijkheid. En/of minder inspanning.

Tijdelijke demotie

Soms is een definitieve demotie voor de werknemer nog een brug te ver. Dan kan natuurlijk ook worden begonnen met een tijdelijke demotie. Om de druk ‘even’ van de ketel te nemen. De werknemer zal dan ervaren dat het veel prettiger is om niet boven de toppen van het kunnen te werken.

Salaris

Een lagere functie brengt bijna altijd ook een lager salarisniveau met zich mee. Maar dat hoeft natuurlijk niet per direct in te gaan. Het salaris kan bijvoorbeeld in drie jaren stapsgewijs worden afgebouwd. Dat geldt ook voor andere emolumenten. Een leaseauto kan bijvoorbeeld niet bij de nieuwe functie horen. Dat betekent niet dat de werknemer die meteen moet inleveren. Door hem daar nog een tijdje in te laten rijden raakt de werknemer niet meteen al zijn ‘status’ kwijt.

Akkoord

Als u met een werknemer een demotie overeenkomt, bevestig dat dan schriftelijk aan hem. En laat hem de schriftelijke bevestiging ondertekenen. Vergeet niet om ook de afspraken over salarisverlaging – al dan niet op termijn – in de brief op te nemen. Eenzijdig het verlagen van het salaris van een medewerker bijkans onmogelijk. U moet dat met de werknemer overeen komen.

Niet voor iedereen

Een voorstel om een andere, minder intensieve functie te vervullen, zal niet iedereen waarderen. Maar het is de moeite van het overwegen én van het voorstellen vaak wel waard. Het kan een heel goed alternatief zijn voor een verbetertraject. Bovendien zet het uw boodschap dat u niet tevreden bent over het functioneren van de werknemer kracht bij.

Demotie is ook nog een optie als een verbetertraject niet het gewenste resultaat heeft opgeleverd.